سابقه و هدف: در سال های اخیر نقش عفونت های پریودنتال به عنوان عاملی خطر ساز (Risk factor) برای برخی بیماری های سیستمیک توجه خاصی را به خود جلب کرده اند. مطالعات اخیر به تاثیر عفونت های پریودنتال بر مشکلات سیستمیک نظیر بیماری های عروق کرونر قلب، فشار خودن و دیابت اشاره داشته اند. مطالعه حاضر با هدف مقایسه میزان چربی های خون ناشتا در افراد مبتلا به بیماری های پریودنتال و افراد سالم از نظر پریودنتال صورت پذیرفت.مواد و روش ها: این مطالعه به روش تحلیلی (Analytical) انجام گرفت. 40 بیمار مبتلا به پریودنتیت مراجعه کننده به بخش پریودنتیکس دانشکده دندانپزشکی دانشگاه آزاد اسلامی قبل از انجام هرگونه درمان پریودنتال گروه مورد و 40 فرد غیر مبتلا به پریودنتیت گروه شاهد را تشکیل دادند. پارامترهای پریودنتال (PPD) Probing Pocket Depth، (PLI) Plaque Index، (BOP) Bleeding on Probing و (CAL) Clinical Attachment Level برای کلیه دندان ها اندازه گیری شدند. پارامترهای پاراکلینیکی اندازه گیری شده عبارت بودند از: HDL , LDL, Triglyceride, Total cholestrole. سپس شاخص توده بدنی (Body Mass Index) و تعداد دندان های از دست رفته در هر بیمار ثبت گردید. جهت تجزیه و تحلیل اطلاعات از آزمون های آماری اسمیرنوف– کلوموگروف، Kruskal Wallis، آنالیز واریانس، ضریب همبستگیExact Fisher Spearman  وStudent –t  استفاده شد. نتایج آزمون ها در سطح معنی داری 0.05 ارایه شدند.یافته ها: نتایج بدست آمده حاکی از این بود که بین پارامترهای پاراکلینیکی اندازه گیری شده در گروه مورد و شاهد اختلاف معنی داری وجود نداشت اما در گروه شاهد بین میزان BOP و کلسترول ارتباط معنی دار مستقیم وجود داشت، بدین معنی که با افزایش میزان BOP در گروه شاهد، میزان کلسترول افراد افزایش یافته بود (P=0.01) و در گروه مورد نیز بین میزان PPD با کلسترول، LDL و تعداد دندان های از دست رفته ارتباط معنی دار مستقیم وجود داشت، بدین معنی که با افزایش PPD میزان کلسترول، LDL و تعداد دندان های از دست رفته نیز افزایش یافت (P=0.019 , P=0.034 , P=0.037). همچنین در گروه مورد بین میزان BOP با کلسترول و LDL رابطه مستقیم معنی دار وجود داشت یعنی با افزایش میزان BOP، مقدار کلسترول و LDL در افراد افزایش یافته بود (P=0.006 , P=0.005).نتیجه گیری: نتایج حاصل از این مطالعه نشان داد که در بیماران مبتلا به پریودنتیت با افزایش پارامترهای BOP و PPD ، میزان کلسترول و LDL خون افزایش می یابد اما مشخص نیست که تغییرات مشاهده شده در متابولیسم لیپیدها علت پریودنتیت می باشند یا پیامد آن.

قسمت اعظم روغن مصرفی مردم ایران را روغن های هیدروژنه تشکیل می دهد. از آن جایی که فرآیند هیدروژناسیون این روغن ها به گونه ای است که برخلاف روغن های تولید شده در بسیاری از کشورهای پیشرفته، دارای مقادیر زیادی اسیدهای چرب ترانس می باشد که مصرف آنها اثرات مضر متعددی در انسان ایجاد کرده و به عنوان ریسک فاکتوری برای بیماری های قلب و عروق محسوب می شوند، این تحقیق به منظور بررسی جایگزینی روغن های مایع به جای روغن های هیدروژنه بر سطح سرمی کلسترول، HDL - کلسترول و تری گلیسریدها در سرم تعدادی از زندانیان که به عنوان داوطلب سالم در این مطالعه شرکت کرده بودند، طراحی شد. قبل از شروع پژوهش میزان و انواع اسیدهای چرب روغن های هیدروژنه و مایع مورد آزمایش به روش HPLC تعیین گردید. با توجه به اینکه مصرف مقادیر کم اسیدهای چرب ترانس از طریق رقابت با اسیدهای چرب ضروری می تواند بر نتایج مطالعه اثر بگذارد، داوطلبین این تحقیق را 36 نفر از زندانیانی که دسترسی به هیچ ماده غذایی غیر از آنچه که از طریق آشپزخانه زندان در اختیار آنها قرار می گرفت نداشتند، تشکیل دادند. روغن مصرفی قبل از شروع مطالعه از نوع هیدروژنه بود که به مدت یک ماه با روغن مایع تعویض و سپس مجددا روغن هیدروژنه به داوطلبین داده شد و تا دو ماه ادامه یافت. نمونه گیری از داوطلبین در فواصل زمانی منظم تا مدت 3 ماه انجام گرفت و سطح سرمی کلسترول، HDL - کلسترول و تری گلیسرید اندازه گیری شد. آزمون آنالیز واریانس برای مقایسه آماری نتایج درمراحل مختلف به کار گرفته شد. نتایج این تحقیق نشان می دهد که جایگزینی روغن های هیدروژنه با روغن مایع باعث افزایش معنی دار HDL - کلسترول (0.001>P) سرم می شود. مصرف دوباره روغن های هیدروژنه باعث شد که سطح سرمی HDL - کلسترول کاهش یافته و پس از 3 ماه مجددا به مقدار اولیه برگردد. تغییرات کلسترول تام،LDL  - کلسترول و نیز تری گلیسرید معنی دار نبود. این تحقیق بر اهمیت اصلاح روش جامدسازی روغن های مصرفی با هدف کاهش مقدار اسیدهای چرب ترانس به منظور مقابله با ریسک فاکتورهای بیماری های قلبی تاکید می کند.

مقدمه: بیماری های عروق کرونری از مهم ترین و قابل پیشگیری ترین عوامل مرگ و میر جامعه امروزی محسوب می-گردند و هیپرلیپیدمی از مهم ترین علل بروز بیماری های قلبی است. در این بین، سندرم تری گلیسرید بالا HDL پایین یک عامل خطرساز قوی برای انفارکتوس قلبی و مرگ در اثر بیماری عروق کرونری می باشد. با توجه به اهمیت این سندرم و عدم بررسی های لازم در این مورد، مطالعه ای با هدف بررسی شیوع این اختلال در استان سمنان انجام شد تا زمینه ساز اقدامات کاربردی لازم دراین راستا باشد.روش ها: این مطالعه اپیدمیولوژیک به صورت مقطعی در سال 1384 و با شرکت 3799 نفر از افراد 70-30 ساله جامعه شهری و روستایی استان سمنان انجام شد. نمونه گیری به روش مرحله ای و در شهرستان های سمنان، دامغان، شاهرود و گرمسار انجام شد. جمع آوری داده ها از طریق تکمیل پرسشنامه انجام گرفت. سپس با راهنمایی قبلی، آزمایش ها پس از با ناشتایی 12 ساعته انجام شد.یافته ها: میانگین سنی نمونه ها 41±10.2 سال و 44.6 درصد آنها مرد بودند. سندرم HDL پایین و تری گلیسرید بالا در 15.5 درصد موارد دیده شد. شانس ابتلا به این سندرم در زنان حدود 7 برابر مردان بود. شیوع این سندرم با سن ارتباط داشت و در افراد 60 ساله یا بالاتر، حدود 1.8 برابر افراد کمتر از40 سال شانس ابتلا به این سندرم را داشتند. هم چنین شانس ابتلا به این سندرم در افراد چاق 1.91 برابر افراد سالم بود. شیوع این سندرم در ساکنین شهر و روستا تفاوت معنی دار نداشت.نتیجه گیری: بر اساس نتایج این بررسی سندرم تری گلیسرید بالا HDL پایین در استان سمنان شایع می باشد. انجام آزمایش های فوق در افراد جامعه یک اقدام بهداشتی ضروری بوده و نیاز به برنامه های پیشگیری در این زمینه دارد.

قارچ لیپوفیل و دوشکلی مالاسزیافورفور که عامل پیتریازیس ورسیکالر می باشد در محیط حاوی چربی به خوبی رشد می کند و لیپیدها در تبدیل فرم مخمری آن به فرم رشته ای که شکل بیماریزای قارچ است، نقش مهمی بازی می کنند. از طرفی افزایش چربی های خون بیمار را به عنوان ریسک فاکتور جهت ابتلا به این بیماری قارچی تلقی کرد.این مطالعه به منظور بررسی رابطه بیماری زایی این قارچ فرصت طلب با افزایش چربی های خون در بیماران مبتلا به پیتریازیس ورسیکالر و مقایسه این فاکتورها در افراد سالم انجام شده است. از 350 نفر مبتلا به پیتریازیس ورسیکالر و 350 فرد سالم بعنوان گروه شاهد نمونه گیری بعمل آمد و آزمایش خون از نظر چربی (کلسترول - تری گلیسرید) انجام شده نتایج از نظر آماری با یکدیگر مقایسه شد. نتایج از نظر آزمون آماری t تست بین دو گروه مبتلا و شاهد اختلاف معنی داری نشان داد (P<0.05) .با توجه به اینکه افزایش چربی های خون در بیماران مبتلا به پیتریازیس ورسیکالر در ایجاد زمینه مساعد جهت پاتوژن شدن این قارچ فرصت طلب نقش مهمی را ایفا می کند، می توان با رژیم غذایی و کنترل میزان چربی های خون، در درمان بیماری قارچی پیتریازیس ورسیکالر موفقیت های چشمگیری کسب کرد.

مقدمه. نقش عوامل موثر در بروز سنگ کیسه صفرا هنوز به درستی مشخص نشده اند. ارتباط جنس سنگ کیسه صفرا با مقدار کلسترول، تری گلیسرید، کلسیم و فسفر خون در این مطالعه بررسی شده است.روشها. یکصد بیمار مبتلا به سنگ کیسه صفرا (81 زن و 19 مرد) که به منظور انجام عمل کله سیستکتومی الکتیو بستری شده بودند از نظر مقدار کلسترول، تری گلیسرید، کلسیم و فسفر خون (قبل از عمل) و ترکیب سنگ (کلسترولی- پیگمانی) بررسی شدند.نتایج. متوسط سن مردان 51 و متوسط سن زنان 49 سال بود. 54 درصد سنگها از نوع کلسترولی و 46 درصد از نوع پیگمانی بود. 43 درصد کل جمعیت در گروه زنان و 11 درصد کل جمعیت در گروه مردان سنگ کلسترولی، 38 درصد کل جمعیت زنان و 8 درصد کل جمعیت مردان سنگ پیگمانی داشتند. میانگین کلسترول، تری گلیسرید، کلسیم و فسفر خون در بیماران اعم از مبتلایان به سنگ کلسترولی و یا پیگمانی طبیعی بود و ارتباط معنی داری بین عوامل فوق الذکر و نوع سنگ وجود نداشت (P>0.05). غلظت کلسترول خون با تری گلیسرید و غلظت کلسیم با فسفر خون و غلظت کلسترول خون با فسفر خون ارتباط داشت (P>0.05).بحث. هر چند بالا بودن مقدار چربی های خون ممکن است به عنوان عامل مساعد کننده در تولید سنگهای صفراوی موثر باشند اما ارتباط مستقیم بین نوع سنگ و غلظت چربی سرم غیر محتمل به نظر می رسد.

اعتیاد یکی از مهم ترین مشکلات عصر حاضر و یکی از چهار بحران و مساله جهانی روز است که میلیون ها زندگی را ویران و سرمایه های کلان ملی، صرف مبارزه با آن یا صدمات ناشی از آن می شود. توجه به علل گرایش به اعتیاد از ضروریاتی است که در جهت کنترل وابستگی به این مواد اهمیت فراوان دارد. یکی از علل گرایش و انگیزه های موجود در جامعه ما بویژه در جمعیت میانسال اجتماع و خصوصا در افرادی که سابقه فامیلی بیماری های دیابت، قلب و عروق داشته یا مبتلا به این بیماری ها می باشند، اعتقاد به اثر تریاک بر قند خون و چربی های خون و کاهش بیماری های قلبی عروقی و دیابت است. به منظور رسیدن به پاسخ این سوال که آیا مصرف تریاک (مورفین) بر میزان قند و چربی های خون اثر دارد یا خیر، پژوهش حاضر انجام گردید. در این پژوهش، 100 نفر از افراد وابسته به مواد مخدر (گروه مورد) و 100 نفر از افراد غیر وابسته (گروه شاهد) مورد بررسی قرار گرفتند. قند و چربی های خون (تری گلیسرید، و کلسترول تام) به صورت ناشتا در دو گروه اندازه گیری شد. هر دو گروه از نظر سن، قد، و وزن یکسان انتخاب شده و نمونه هایی که دارای سابقه بیماری قلبی، دیابت، و هیپرلیپیدمی، و بیماری های مزمن دیگر بودند، از پژوهش حذف شدند. برای تعیین وابستگی یا عدم وابستگی به تریاک از آزمایش سریع مورفین استفاده شد. در پایان با استفاده از آزمون های آماری، اطلاعات بدست آمده از دو گروه مورد و شاهد با هم مقایسه گردید. میانگین میزان قند خون در گروه وابسته 94.76 و در گروه غیر وابسته 106.31 بود که اختلاف از نظر آماری معنی دار بود. میانگین میزان کلسترول خون در گروه وابسته (مورد) 162.4 و در افراد غیروابسته (شاهد) 185.1 که این اختلاف نیز از نظر آماری معنی دار بود. میانگین میزان تری گلیسرید خون در گروه وابسته (مورد) 143.3 و در افراد غیروابسته (شاهد) 152.96 بود که این اختلاف از نظر آماری معنی دار نبود. بدلیل تناقض نتایج مطالعات گوناگون و عدم اثبات علمی اثر بخشی تریاک و مورفین بر چربی های خون و قند خون در انسان که قابل تعمیم به کل حامعه باشد، لازم است تا مطالعات گسترده تر در جوامع بزرگتر انسانی انجام پذیرد.

مقدمه: گیاه پنج انگشت (Vitex agnus-castus) یک گیاه دارویی شناخته شده از قرنها پیش است. اخیرا ترکیباتی را در عصاره گیاه پنج انگشت یافته اند که بعضی خواص آنتی اکسیدانی و بعضی اثرات هورمونی دارند. به این منظور، مطالعه حاضر با هدف بررسی اثر ترکیبات عصاره برگی این گیاه بر روی میزان غلظت سرمی چربیهای خون انجام گرفت.مواد و روش ها: مدت یک ماه تجویز عصاره برگ گیاه پنج انگشت با دوزهای 20 و 40 میلیگرم به گروههای آزمایش و 2 میلی لیتر آب مقطر به گروه شاهد از رت های نر بالغ از نژاد چارلز ریور با وزن تقریبی 210 تا 250 گرم صورت گرفت. با خون گیری از قلب موشها، غلظت تری گلیسرید و کلسترول سرمی نمونه ها با روش آنزیماتیک اندازه گیری شد. داده ها با روش آنالیز واریانس یک طرفه و تست تعقیبی توکی در سطح معنی داری P<0.05 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند.یافته ها: نتایج نشان داد که تجویز دهانی عصاره برگ گیاه پنج انگشت به موشهای صحرایی نر بر غلظت کلسترول سرمی در مقایسه سه گروه با همدیگر و هم چنین بر غلظت تری گلیسرید سرمی در دو گروه آزمایش نسبت به گروه شاهد تفاوت معنی داری نداشته اند. در حالیکه غلظت سرمی تری گلیسرید در گروه آزمایش 2 (دوز بالا) نسبت به گروه آزمایش 1 (دوز پایین) افزایش معنی داری داشته است.نتیجه گیری: در مطالعات پیشین ترکیبات شیمیایی مشابه با هورمونهای استروئیدی مانند فیتواستروژن ها و اکدی استروئیدها را از گیاه پنج انگشت جدا کرده اند که توانایی اتصال به گیرنده های استروژنی را دارند، نتیجه گیری می شود که این ترکیبات با یک مکانیسم وابسته به دوز مرتبط با این گیرنده ها بر متابولیسم لیپیدها اثر گذاشته اند. بعلاوه وجود ترکیبات آنتی اکسیدان مانند فلاوونوئیدها و ایریدوئیدها در نرمال سازی میزان لیپیدها مفید بوده اند و ترکیباتی که به گیرنده های هیپوتالاموس و هیپوفیز قدامی متصل می شوند در این گیاه دارویی با یک مکانیسم اندوکرینی بر سطح سرمی لیپیدها اثر تنظییمی و تعدیلی داشته اند بطوری که در گروههای آزمایش نسبت به گروه شاهد تفاوت معنی داری نشان نداده اند.

با توجه به عوارض داروهای سنتتیک و اینکه استفاده از داروهای گیاهی پذیرش بیشتری در بین بیماران دارد، در این مطالعه به بررسی تاثیر آنتوم (داروی گیاهی) که به عنوان داروی پایین آورنده چربی خون در سال های اخیر در ایران مورد استفاده قرار گرفته بر تری گلیسرید، کلسترول و لیپوپروتئین های خون در مقایسه با ژمفیبروزیل و همچنین تعیین عوارض ناشی از این دو دارو در بیماران داوطلب پرداخته شد. این مطالعه به صورت مداخله ای بر روی 77 بیمار داوطلب مبتلا به هیپرلیپیدمی که به صورت تصادفی به دو گروه تقسیم شدند، انجام شد. گروه اول ژمفیبروزیل (900 میلی گرم روزانه) و گروه دیگر آنتوم (6 قرص روزانه) دریافت کردند و پس از دو ماه درمان، لیپیدهای خون اندازه گیری شد. آنتوم، کلسترول توتال را 18 درصد و تری گلیسرید را 7.38 درصد کاهش داد و بر HDL تاثیری نداشت. ژمفیبروزیل تری گلیسرید را 32.7 درصد و کلسترول توتال را 9.41 % کاهش و HDL را 3.91 % افزایش داد. در اینزایش داد. در این مطالعه ژمفیبروزیل تری گلیسرید را بیشتر از آنتوم کاهش و HDL را بیشتر افزایش داد و آنتوم در مقایسه با ژمفیبروزیل کلسترول را بیشتر کاهش داده است. بیماران مصرف کننده آنتوم شکایت خاصی را گزارش نکردند. ولی با مصرف ژمفیبروزیل 21.4 درصد بیماران عوارض گوارشی را گزارش کردند. با توجه به نتایج حاصل از این مطالعه می توان از آنتوم در بیماران با هیپرکلسترولمی استفاده کرد.

زمینه و هدف: آسیب مغزی ناشی از ایسکمی گلوبال در اثر ایست قلبی و ایسکمی کانونی مغزی شمار زیادی از بیماران را ناتوان کرده که به صورت مرگ یا به صورت ناتوانی دائمی بوده است. مطالعات اخیر پیشنهاد می کنند که عصاره برگ زیتون باعث سرکوب التهاب و کاهش آسیب ناشی از استرس اکسیداتیو می شود.روش کار: در این مطالعه تجربی اثر عصاره خوراکی برگ زیتون بر سطح کلسترول، کلسترول استر و تری گلیسرید مغزی و ادم مغزی در مدل سکته مغزی موش مورد بررسی قرار گرفت. گروه ها، هر کدام شامل 12 موش نر از نژاد ویستار مورد مطالعه قرار گرفتند. گروه اول، گروه کنترل است که آب مقطر دریافت می کند در حالی که سه گروه تیمار عصاره برگ زیتون را به صورت خوراکی از طریق گاواژ به مدت 30 روز دریافت می کنند (به ترتیب 50، 75 و 100 میلی گرم بر کیلوگرم وزن بدن) و گروه شم که در آن تیمار و القای ایسکمی صورت نمی گیرد. دو ساعت بعد از آخرین گاواژ گروه کنترل، گروه های عصاره برگ زیتون و گروه شم، هر کدام به دو زیر گروه تقسیم می شوند: زیر گروه MCAO (Middle Cerebral Artery Occlusion) که تحت جراحی شریان میانی مغزی قرار می گیرند و برای اندازه گیری میزان ادم مغزی استفاده می شوند (n=6) و زیرگروه برای آنالیز لیپیدهای مغزی که به صورت دست نخورده باقی می مانند (n=6).یافته ها: عصاره برگ زیتون باعث افزایش سطح کلسترول، کلسترول استر و تری گلیسرید مغزی در گروه های آزمایشی شد. عصاره برگ زیتون باعث کاهش ادم مغزی در گروه های آزمایشی 75 و 100 میلی گرم عصاره می شود.نتیجه گیری: داده های این مطالعه پیشنهاد می کند که عصاره برگ زیتون ممکن است در مدل ایسکمی - خون رسانی مجدد موش اثر محافظت عصبی داشته باشد. کارهای بیشتری نیاز است تا این مشاهدات را تایید کرد.